ΠΕΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ ΤΟΥ ΛΟΡΔΟΥ ΒΥΡΩΝΑ
Ο George Gordon Lord Byron (1788-1824) υπηρξε μια από τις μεγαλυτερες μορφες της λογοτεχνιας, ενας από τους μεγαλυτερους ποιητες και από τους πρωτεργατες του ρομαντισμου, καθως και επισης για τους ελληνες μια πραγματικα ηρωικη μορφη που αφιερωθηκε με ολη του την ψυχη στον αγωνα του Εθνους για την ανεξαρτησια του και πεθανε κατά την διαρκεια του αγωνα αυτου.O λορδος Βυρωνας, και πιστευουμε ότι ο ιδιος ο ποιητης θα προτιμουσε την εξελληνισμενη μορφη του ονοματος του, γεννηθηκε στο Λονδινο, σπουδασε στο Κεϊμπριτζ κι από το 1809 εως το 1811 ταξιδεψε πολύ σε χωρες του εξωτερικου και ιδιαιτερα στις μεσογειακες χωρες όπως στην Πορτογαλια στην Ισπανια, Ιταλια, Τουρκια και κυριως στην Ελλαδα οπου γοητευτηκε από τον αρχαιο πολιτισμο της και ενοιωσε τη θλιψη του υποδουλου ελληνισμου.
Το 1812 επιστρεφοντας στο Λονδινο, τυπωνει τα πρωτα ποιηματα του με τιτλο «το προσκυνημα του Childe Harold». Tα επομενα ποιηματα του όπως ο Κουρσαρος, o Δον Ζουαν και αλλα πολλα τον εκαναν γρηγορα διασημο σαν έναν από τους κορυφαιους ρομαντικους ποιητες.
Οι ρομαντικοι εμφανιστηκαν σαν αντιθεση στον πνευμα των ορθολογιστων και η ποιηση τους χαρακτηριζεται απο απολυτη ελευθερια στην εκφραση χωρις να υπακουει σε κανονες και υπαρχει διαχυτη μελαγχολια και απαισιοδοξια χωρις καποιο συγκεκριμενο υποβαθρο. Εξ'; αιτιας των αισθηματων αυτων, ο ρομαντισμος ονομαστηκε «η αρρωστεια του αιωνα».Προσφιλη θεματα του ρομαντισμου , είναι η φυση, ο ερωτας, η ελευθερία, η περιπετεια, μεσα σε ένα σκηνικο από ηλιοβασιλεματα βροχη, φεγγαρι παρελθον και ερειπια. Από την φυση του ρομαντισμου καταλαβαινει κανεις ευκολα ποσο μεγαλη υπηρξε για τον ποιητη η ομορφια της Ελλαδας σε συνδυασμό με τον αρχαιο πολιτισμο της.
Ο Βυρων εφυγε από την Αγγλια το 1816 εζησε στην Ιταλια και το 1823 ενωθηκε με τους Ελληνες επαναστατες στην παλη τους για την ελευθερια, χρηματοδοτωντας εκστρατευτικο σωμα και λαμβανοντας ο ιδιος μερος στον Αγώνα οπου και τελικα πεθαινει στο Μεσολογγι το 1824.
Ο γιατρος που εφερε στον κοσμο τον Βυρωνα το 1788 στο Λονδινο, ηταν ο Σκοτσεζος Hunter, μια από τις μεγαλυτερες μορφες ιατρικης στην Βρεταννια. Ένα χαρακτηριστικο που έμελλε να συνοδευει τον Βυρωνα σε ολη τη ζωη του ηταν η ελαφρα χωλοτητα στο δεξι του ποδι. Το προβλημα ηταν συγγενες όταν ηδη σε ηλικια τριων ετων, η μητερα του ειχε λαβει από τον Hunter ενα ορθοπεδικο μποτακι φτιαγμενο ειδικα για τον μικρο της γιο. Για τον χαρακτηρα της ανωμαλιας εχουν προταθει δυο εξηγησεις : Η πρωτη της στρεβλοποδιας και η άλλη ότι επροκειτο για μια μορφη νοσου του Little δηλαδη σπαστικη παραπληγια. Στο Lancet του 1827 καποιος Sheldracke, o οποιος εφτιαχνε ορθοπεδικα βοηθηματα τυπωσε ένα ερθρο που εγραφε: «ανωμαλια ποδος, η περιπτωση του λορδου Βυρωνα» και εκτιμουσε ότι η ότι το ποβλημα του ηταν υπερτατη μορφη στρεβλοποδιας. Επισης ο E.J. Trelawny, φιλος του Βυρωνα, σε βιβλιο του σχετικα με τον ποιητη και τον Shelley, αναφερει ότι η συσπαση του αχιλλειου τενοντα εμποδιζε την πτερνα του να ακουμπαει στο εδαφος. Πιο αξιοπιστη ηταν είναι η αναφορα του γιατρου Julius Millingen, ενός από τους γιατρους που παρακολουθησαν τον Βυρωνα στην τελευταια του νοσο στο Μεσολογγι. Στα απομνημονευματα του γραφει ότι το ποδι ηταν παραμορφωμενο και με εσω στροφη , ολο το κατω ακρο μικροτερο και βραχυτερο από το υγιες.
Αυτό καθως και η υπαρξη των ιδιων των υποδηματων που φορουσε καποτε ο Βυρωνας δειχνουν τελικα ότι η χωλοτητα οφειλοταν σε συγγενη στρεβλοποδια του δεξιου ποδος.
Η νοσος που οδηγησε τον ποιητη στο θανατο κατά τη διαρκεια της Ελληνικης Επαναστασης, φαινεται ότι ξεκινησε την 9η Απριλιου 1824 όταν ο ποιητης ειχε παει ιππασια με τον Κομη Gamba και βρεθηκε κατω από καταρρακτώδη βροχη. Συγχρονοι περιγραφουν ότι εμεινε πολλη ωρα με τα βρεγμενα ρουχα και αρνηθηκε να αλλαξει αν και του το προτειναν, επιμενοντας ότι και αυτός πρεπει να είναι σκληραγωγημενος σαν στρατιωτης. Τα στοιχεια μας προερχονται τοσο από τους θεραποντες γιατρους του Βυρωνα και κυριως από τη χειρογραφη αναφορα ενός από αυτους, του ιταλου Francesco Bruno στις 26 Απριλιου 1824, αλλα και από τις μαρτυριες των Ελληνων αγωνιστων της εποχης. Ο Βυρων παρουσιασε ριγη, υψηλο πυρετο και κεφαλαλγια. Οι γιατροι που τον παρακολουθησαν ητα ο ιταλος Bruno, ο επισης ιταλος Τορτι και ο Γερμανος Ερρικος Στάϊμπεργκ. Που υπηρετουσε στο σωμα πυροβολητων του Βυρωνα. Υπηρξε γενικα μια συγχυση ως προς τη διαγνωση της νοσουκαι την απαιτουμενη θεραπεια. Τα θεραπευτικα μεσα που χρησιμοποιηθηκαν αντιπροσωπευουν τις ιατρικες συνηθειες της εποχης και ηταν επανειλημμενες αφαιμαξεις, υποκλυσμοι, καθαρτικα, βδελλες και χρηση φαρμακων όπως ανισου, αντιμονιου, δακτυλιδιος και κιγχονης. Περιγραφεται ότι δοθηκε στον ασθενη Βυρωνα κοκκινο κρασι του Μπορντω με κινα ( συστατικο της κιγχονης)και λαβδανο. Ο ποιητης διαμαρτυροταν εντονα για τις αφαιμαξεις, αλλα περισσοτερο απ'; όλα υπεφερε όταν θυμοταν μια προφητεια της παιδικης του ηλικιας, ότι πρεπει να προσεξει το τριακοστο εβδομο ετος της ηλικιας του. αφαιμαξεις, αλλα περισσοτερο απ'; όλα υπεφερε όταν θυμοταν μια προφητεια της παιδικης του ηλικιας, ότι πρεπει να προσεξει το τριακοστο εβδομο ετος της ηλικιας του. Υπηρξε μια προσκαιρη βελτιωση τη 18η Απριλιου, ημερα του Πασχα, που εδωσε ελπιδες στους γιατρους του αλλα και σε ολους τους Ελληνες στο Μεσολογγι που παρακολουθουσαν με αγωνια την πορεια της υγειας του Μυλορδου, όπως ελεγαν τον αγαπητο σ'; αυτους Βυρωνα. Η βελτιωση ηταν προσκαιρη και ο ασθενης επεσε σε παραληρημα σπασμους των ακρων και πεθανε στις 6 μ.μ. της 19ης Απριλιου, λιγο πριν συμπληρωσει τα 37 χρονια του. Την επομενη μερα εγινε νεκροτομη, παρουσια των τεσσαρων θεραποντων ιατρων και του γιατρου G.G Mayer. Kαθως αναφερει ο Bruno μερικα από τα ευρηματα ηταν τα ακολουθα: τα οστα του κρανιου εδειχναν σημαδια προωρης γηρανσης και υπηρχαν συμφύσεις μεταξύ της χοριοειδους μηνιγγος του εγκεφαλου. Ο εγκεφαλος ηταν ευμεγεθης, οι πνευμονες υγιεις, παρετηρηθη υπερτροφια της καρδιας και το ηπαρ ηταν μικροτερο από το συνηθες (λογω κιρρωσεωςWink. Τα νεφρα φαινονταν φυσιολογικα και δεν υπηρχαν αλλοιωσεις των εντερων. Πολλες από τις βιογραφιες του Λορδου Βυρωνα αναφερουν ως αιτια θανατου τον τυφοειδη πυρετο, είναι όμως προφανες από τα ευρηματα του εντερου ότι δεν υπηρχε τετοιο ενδεχομενο. Επισης ειχε υποστηριχθεί η πιθανότητα ελονοσιας ( θερμες), αλλα πρεπει να σημειωθει ότι η ελονοσια υπηρχε κυριως στην περιοχη τηςν Πελοποννησου, η νοσολογικη οντοτητα ηταν πολύ διαδεδομενη ώστε θα αναφεροταν με βεβαιοτητα από τους θεραποντες ιατρους, καθως και ότι ο ποιητης ελαβε κινινη με την μορφη κιγχονης. Το ενδεχομενο της πνευμονιας επισης αποκλειεται από τα νεκροτομικα ευρηματα των πνευμονων. Παρα το ότι οι περιγραφες είναι αρκετα αδρες ώστε να οδηγησουν σε συγκεκριμενα συμπερασματα, το πιθανοτερο είναι μια οξεια λοιμωξη με τελικη ουραιμία.
Το σωμα ου ποιητη μεταφερθηκε στην Αγγλια και εταφη στην εκκλησια του Hucknall Torkard κοντα στα πατρικα του κτηματα. Αξιζει να σημειωθει η λεπτομερεια, που περιεγραψε ο αυτοπτης μαρτυς N. Lane,σε ραδιοφωνικη συνεντευξη του στο BBC το 1963 κατά την εκταφη του σωματως του ποιητη που εγινε το 1938, καθως υπηρχαν φημες ότι ο Βυρωνας δεν ηταν καν στο φερετρο, η ότι η καρδια του ειχε ταφει στην Ελλαδα. Τελικα ο Λορδος Βυρωνας βρεθηκε στο φερετρο, ο οποιος ειχε ταριχευθει στην Ελλαδα , σε εκπληκτικα καλη κατασταση, με καταπληκτικη ομοιοτητα με τα πορτραιτα και τις γκαβουρες που υπαρχουν και ένα επιδεσμο στο μετωπο του οπου ειχε γινει ο τρυπανισμος κατά τη διαρκεια της νεκροτομης . Διπλα στο φερετρο βρεθηκε μια μικρή ληκυθος καλυμμένη με πορφυρο βελουδο και πανω μια χαλκινη επιγραφη που εγραφε «μεσα στη ληκυθο αυτή βρισκονται η καρδια και ο εγκεφαλος του αποβιωσαντος Λορδου Βυρωνα». Είναι ισως μια συμπτωση αλλα πολύ ταιριαστη σε ένα ρομαντικο καλλιτεχνη αν σκεφτουμε ένα από τα διασημοτερα ποιηματα του, την «Κορη των Αθηνών».
Αθηνοπουλα κορη πριν σε αφησω
Ω, δως μου δως μου τη καρδια μου πισω.
Ή μιας κι είναι από τα στηθια μου παρμενη
Κρατα τη πια και παρε ό,τι άλλο μενει.
Πριν φυγω ακου τον ορκο που θα πω,
Ζωη μου σας αγαπω.
(Μεταφραση Μ. Σκουλουδη)
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Scarlett EP. Lord Byron: "; The Pilgrim of Eternity"; A commentary -; mostly medical. Archives of Internal Medicine (1964) 114: 212-6
2. Δ. Ρωντας: Το θαυμα της καλλιτεχνικης Δημιουργιας . Εταιρια Συγχρονων Εκδοσεων Αθηνα 1966, σελ 563
3. Αναφορα σε εκπομπη του Nat Lane στο BBC. Περιοδικο Listener 2 May 1963
4. Σ. Μαρκετατος. Αναφορα στον Βυρωνα κατά την εκπομπη ';';περιθαλψη των αγωνιστων του 1821 ';'; ΕΤ2 2531992
5. Σ. Φιλιανος. Αναφορα στον Βυρωνα κατά την ανωτερω αναφερθεισα εκπομπη.
ΠΗΓΗ¨ http://theopeppasblog.pblogs.gr/gia-ton-lordo-byrwna.html