Ξερά σύκα: Η σούπερ τροφή που έτρωγαν καθημερινά οι Αρχαίοι Έλληνες
Τα αποξηραμένα σύκα είχαν σπουδαία θέση στη διατροφή των αρχαίων Ελλήνων, καθώς συχνά τα απολάμβαναν ως επιδόρπιο, τα λεγόμενα “τραγήματα”. Μέχρι σήμερα συνεχίζουμε να τα λατρεύουμε, καθώς αποξηραμένα στον ήλιο, γεμισμένα με ξηρούς καρπούς, βρασμένα σε ελαφρύ σιρόπι με μέλι, αλλά και στο φαγητό ή τις σαλάτες, τα ξερά σύκα είναι ένας πραγματικός θησαυρός για την υγεία.
Τι είναι: Τα αφυδατωμένα φρούτα της συκιάς, του φυλλοβόλου δέντρου που ευδοκιμεί σε πολλές περιοχές της χώρα μας. Τα δημιούργησε η ανάγκη του ανθρώπου να τα διατηρήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τα πρώτα ξερά σύκα βρέθηκαν σε ανασκαφή μινωικής έπαυλης, στις Στέρνες Ακρωτηρίου Χανίων, και χρονολογούνται το 1340-1190 π.Χ. Από τότε μέχρι και σήμερα η παραγωγή τους συνεχίζεται χωρίς διακοπή και με την ίδια σχεδόν μέθοδο. Τα ξερά σύκα, ασκάδες ή ισχάδες, στην αρχαιότητα και το Βυζάντιο, ήταν πάντα το πρόχειρο χειμωνιάτικο κέρασμα – τα έβαζαν σε μεταλλικό τάσι και μετά στη φωτιά για να μελώσουν.
Πώς & πού παράγονται: Για αιώνες τα ξερά σύκα ήταν αγαπητά στα νησιά του Αιγαίου, του Ιονίου, την Πελοπόννησο και την Κρήτη. Στις μέρες μας, το ξερό σύκο της Κύμης είναι αυτό που κατέχει ξεχωριστή θέση και μοναδικότητα στην εγχώρια παραγωγή. Από το 1980 και μετά, η συγκέντρωση, συσκευασία και εμπορία του σύκου Κύμης γίνεται αποκλειστικά από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Περιφέρειας Κύμης που εδραίωσε τη συκοκαλλιέργεια και έσωσε το σπάνιο τοπικό προϊόν που έχει χαρακτηριστεί από την Ε.Ε. ως Π.Ο.Π.! Έχει σαν μέλη του όλους τους συκοπαραγωγούς της περιοχής Κύμης και ο μέσος όρος της ποσότητας που συγκεντρώνεται σήμερα είναι 150 τόνοι! Το «Σύκο Κύμης» έχει δύο τύπους: τον κλιβανισμένο, με σύκα που έχουν υποστεί το στάδιο της θείωσης, με λευκό χρώμα και είναι ο πιο γνωστός τύπος στον καταναλωτή, και τον ακλιβάνιστο ή φυσικό, με σύκα που δεν έχουν υποστεί θείωση. Έχουν σκούρο καφέ χρώμα και δεν κυκλοφορούν σε μεγάλες ποσότητες στην αγορά.
Ιδιότητες & χρήσεις: Τα ξερά σύκα είναι πλούσια σε φυτικές ίνες και σάκχαρα, σίδηρο, κάλιο, σελήνιο και ασβέστιο. Περιέχουν ακόμα μικρές ποσότητες βιταμίνης Α και C. Η αντιοξειδωτική τους σύνθεση προστατεύει το καρδιαγγειακό σύστημα, ενώ αποτελούν έναν από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους “καθαρισμού” του οργανισμού. Οι φυτικές ίνες που περιέχονται σε αυτά απορροφούν το νερό, τη χοληστερίνη, το τοξικό λίπος και τα περιττά στοιχεία που έχουν “τρυπώσει” στον οργανισμό σου, ενώ βοηθούν στην αποβολή τους ενισχύοντας γερά τη λειτουργία του εντέρου. Το πιο δυνατό τους όπλο μάλιστα στον εν λόγω καθαρισμό είναι τα ταπεινά τους σπόρια!Όσο για τις θερμίδες, που θα προσδώσουν, δεν χρειάζεται να ανησυχείς στο παραμικρό, καθώς τα σύκα είναι τα ξερά φρούτα με τις λιγότερες θερμίδες (109 θερμίδες ανά δύο σύκα) έχοντας ταυτόχρονα τη μαγική ιδιότητα να σε κάνουν να αισθάνεσαι χορτάτος λόγω της υψηλής περιεκτικότητας τους σε φυτικές ίνες.
Τα καλά σύκα πρέπει να έχουν μαλακή υφή. Διατηρούνται σε δροσερό στεγνό μέρος. Τα τοποθετείτε σε σειρές μέσα σε μεταλλικό κουτί που έχετε στρώσει λαδόκολλα και βάζετε ενδιάμεσα φύλλα δάφνης. Τα ξερά σύκα μπαίνουν σε γεμίσεις για κρεατικά, εμπλουτίζουν κομπόστες και σαλάτες, μπαίνουν σε κέικ, γίνονται τρουφάκια, μπισκότα και τάρτες. Ταιριάζουν με άλλα αποξηραμένα φρούτα, ξηρούς καρπούς και σουσάμι, αλλά η γαστρονομική τους αποθέωση είναι με προσούτο και γραβιέρα ή γαλλικό σεβρ.
Τα αποξηραμένα σύκα είχαν σπουδαία θέση στη διατροφή των αρχαίων Ελλήνων, καθώς συχνά τα απολάμβαναν ως επιδόρπιο, τα λεγόμενα “τραγήματα”. Μέχρι σήμερα συνεχίζουμε να τα λατρεύουμε, καθώς αποξηραμένα στον ήλιο, γεμισμένα με ξηρούς καρπούς, βρασμένα σε ελαφρύ σιρόπι με μέλι, αλλά και στο φαγητό ή τις σαλάτες, τα ξερά σύκα είναι ένας πραγματικός θησαυρός για την υγεία.
Τι είναι: Τα αφυδατωμένα φρούτα της συκιάς, του φυλλοβόλου δέντρου που ευδοκιμεί σε πολλές περιοχές της χώρα μας. Τα δημιούργησε η ανάγκη του ανθρώπου να τα διατηρήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τα πρώτα ξερά σύκα βρέθηκαν σε ανασκαφή μινωικής έπαυλης, στις Στέρνες Ακρωτηρίου Χανίων, και χρονολογούνται το 1340-1190 π.Χ. Από τότε μέχρι και σήμερα η παραγωγή τους συνεχίζεται χωρίς διακοπή και με την ίδια σχεδόν μέθοδο. Τα ξερά σύκα, ασκάδες ή ισχάδες, στην αρχαιότητα και το Βυζάντιο, ήταν πάντα το πρόχειρο χειμωνιάτικο κέρασμα – τα έβαζαν σε μεταλλικό τάσι και μετά στη φωτιά για να μελώσουν.
Πώς & πού παράγονται: Για αιώνες τα ξερά σύκα ήταν αγαπητά στα νησιά του Αιγαίου, του Ιονίου, την Πελοπόννησο και την Κρήτη. Στις μέρες μας, το ξερό σύκο της Κύμης είναι αυτό που κατέχει ξεχωριστή θέση και μοναδικότητα στην εγχώρια παραγωγή. Από το 1980 και μετά, η συγκέντρωση, συσκευασία και εμπορία του σύκου Κύμης γίνεται αποκλειστικά από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Περιφέρειας Κύμης που εδραίωσε τη συκοκαλλιέργεια και έσωσε το σπάνιο τοπικό προϊόν που έχει χαρακτηριστεί από την Ε.Ε. ως Π.Ο.Π.! Έχει σαν μέλη του όλους τους συκοπαραγωγούς της περιοχής Κύμης και ο μέσος όρος της ποσότητας που συγκεντρώνεται σήμερα είναι 150 τόνοι! Το «Σύκο Κύμης» έχει δύο τύπους: τον κλιβανισμένο, με σύκα που έχουν υποστεί το στάδιο της θείωσης, με λευκό χρώμα και είναι ο πιο γνωστός τύπος στον καταναλωτή, και τον ακλιβάνιστο ή φυσικό, με σύκα που δεν έχουν υποστεί θείωση. Έχουν σκούρο καφέ χρώμα και δεν κυκλοφορούν σε μεγάλες ποσότητες στην αγορά.
Ιδιότητες & χρήσεις: Τα ξερά σύκα είναι πλούσια σε φυτικές ίνες και σάκχαρα, σίδηρο, κάλιο, σελήνιο και ασβέστιο. Περιέχουν ακόμα μικρές ποσότητες βιταμίνης Α και C. Η αντιοξειδωτική τους σύνθεση προστατεύει το καρδιαγγειακό σύστημα, ενώ αποτελούν έναν από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους “καθαρισμού” του οργανισμού. Οι φυτικές ίνες που περιέχονται σε αυτά απορροφούν το νερό, τη χοληστερίνη, το τοξικό λίπος και τα περιττά στοιχεία που έχουν “τρυπώσει” στον οργανισμό σου, ενώ βοηθούν στην αποβολή τους ενισχύοντας γερά τη λειτουργία του εντέρου. Το πιο δυνατό τους όπλο μάλιστα στον εν λόγω καθαρισμό είναι τα ταπεινά τους σπόρια!Όσο για τις θερμίδες, που θα προσδώσουν, δεν χρειάζεται να ανησυχείς στο παραμικρό, καθώς τα σύκα είναι τα ξερά φρούτα με τις λιγότερες θερμίδες (109 θερμίδες ανά δύο σύκα) έχοντας ταυτόχρονα τη μαγική ιδιότητα να σε κάνουν να αισθάνεσαι χορτάτος λόγω της υψηλής περιεκτικότητας τους σε φυτικές ίνες.
Τα καλά σύκα πρέπει να έχουν μαλακή υφή. Διατηρούνται σε δροσερό στεγνό μέρος. Τα τοποθετείτε σε σειρές μέσα σε μεταλλικό κουτί που έχετε στρώσει λαδόκολλα και βάζετε ενδιάμεσα φύλλα δάφνης. Τα ξερά σύκα μπαίνουν σε γεμίσεις για κρεατικά, εμπλουτίζουν κομπόστες και σαλάτες, μπαίνουν σε κέικ, γίνονται τρουφάκια, μπισκότα και τάρτες. Ταιριάζουν με άλλα αποξηραμένα φρούτα, ξηρούς καρπούς και σουσάμι, αλλά η γαστρονομική τους αποθέωση είναι με προσούτο και γραβιέρα ή γαλλικό σεβρ.